11 Ocak 2014 Cumartesi

Rodyum

Platin grubu metallerinden bir element. Rh sembolüyle gösterilir. Tabiatta, platinle beraber, platinin onda biri nispetinde bulunur. Rodyum, atom numarası 45, atom tartısı 102.91, erime noktası 1966°C, kaynama noktası 4500°C ve yoğunluğu 12.4 g/cm 3 olan sert bir metaldir. Elektron düzeni [Kr]4d 8 5S 1 dir. Bileşiklerinde 2+’dan 8 +’ya kadar değerlikler alabilmekle beraber çok görülen ve kararlı olan 2+ ve 3+ değerlikli bileşikleridir

Rodyum, nitrik asit veya hidroklorik asitten etkilenmediği gibi, bunların karışımı olan altın suyundan da etkilenmez. Elementel flor etki eder. Bundan başka eritilmiş peroksit, alkali siyanürle sülfatlardan etkilenir. Rodyumun 3+ tuzları çeşitli kompleks iyonlar verir.

Rodyum, hem sert hem de kırılgan bir metal olduğu için, işlenmesi özel bir teknik ister. Rodyum, takribi 800°C civarında işlenip, tel haline getirilebilir. Saf metal oda sıcaklığında ve bütün atmosfer şartlarında

parlak halde kalır. Toz halindeki metal ısıtıldığında, hava etkisiyle rodyum seskioksit (Rh 2 O 3 ) meydana

gelir.

Rodyum, platin gibi kaplamada kullanılabilen bir metaldir. Rodyum kaplama, gümüş kuyumculuğunda, özel reflektörlerde, fenni cihazlarda, elektrik kontaklarında (özellikle slayd kontaklarında) ve radyo gibi cihazların muhtelif elemanlarında kullanılır. Rodyum, platine az miktarda katıldığında platinden daha sert ve yüksek sıcaklıklarda platine göre ağırlığı daha yavaş azalan alaşımlar elde edilir. Bu alaşımlardan da kimya laboratuvarlarında kullanılan krozeler elde edilir. % 10 rodyum bulunduran rodyum-platin alaşımı termik çift yapımında kullanılır. 660°C-1063°C arasındaki milletlerarası sıcaklık ölçeği bu termik çiftin elektromotor kuvvetiyle tanımlanır.